Rizeliler İçin 2. EYT Umudu: Kademeli Emeklilik Gündemde
EYT düzenlemesiyle yalnızca bir gün farkla emeklilik hakkını kaçıran milyonlarca çalışan için yeni bir umut doğdu. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) uzmanlarının değerlendirmelerine göre, 9 Eylül 1999 sonrası sigortalılar için “kademeli emeklilik” modeli yeniden tartışılıyor. Rize’de yaşayan çalışanlar da bu gelişmeleri yakından izliyor.
Henüz resmî bir yasa teklifi bulunmamakla birlikte, kulislerde konuşulan düzenlemenin 2026 yılı itibarıyla gündeme gelebileceği ifade ediliyor. “2. EYT” olarak adlandırılan bu modelin, özellikle 1999–2008 yılları arasında sigorta girişi olanları kapsaması bekleniyor.
Kademeli Emeklilik Nedir?
8 Eylül 1999 öncesi sigortalılar, EYT düzenlemesiyle yaş şartı olmadan emekli olurken; 9 Eylül 1999 sonrası işe girenler kapsam dışında kalmıştı. Kademeli emeklilik modeliyle, bu tarihten sonra sigortalı olanların emeklilik yaşlarının sigorta giriş tarihine göre kademeli biçimde düşürülmesi hedefleniyor.
Bu yaklaşım, Rize’de sanayi, tarım ve hizmet sektörlerinde çalışan binlerce sigortalı için erken emeklilik ihtimalini gündeme getirebilir.
Gündemdeki Kademeli Emeklilik Yaş Tablosu (Taslak)
SGK uzmanlarının paylaştığı ve öneri niteliği taşıyan (resmî olmayan) taslak çalışmaya göre öngörülen yaş aralıkları şöyle:
1999–2000 girişliler
Mevcut: 58 (Kadın) – 60 (Erkek)
Önerilen: 48–50 yaş
2001 girişliler: 50–51 yaş
2002 girişliler: 51–52 yaş
2003 girişliler: 52–53 yaş
2004 girişliler: 53–54 yaş
2005–2006 girişliler: 54–55 yaş
2007–2008 girişliler: 55–56 yaş
⚠️ Uyarı: Bu tablo resmî değildir; beklenti ve taslak değerlendirme olarak ele alınmalıdır.
Kademeli Emeklilikte Öne Çıkan Şartlar (Kulis Bilgileri)
Kulislerde konuşulan bilgilere göre yeni sistemde şu başlıklar öne çıkıyor:
Prim gün sayısı: 6.250 – 7.000 gün aralığı
Sigortalılık süresi: En az 25 yıl
SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı için ortak model hedefi
Bu yaklaşımın, Rizeli Bağ-Kur’lular ile SSK’lılar arasındaki prim farkını azaltmayı amaçladığı belirtiliyor.
Kısmi Emeklilikte Yaş İndirimi Masada
Kademeli emeklilikle birlikte kısmi emeklilik şartlarında da yaş indirimi konuşuluyor. Buna göre:
Kadınlar: 58 → 54 yaş
Erkekler: 60 → 56 yaş
Ayrıca 3600 ve 4500 prim günü ile emeklilik için yeni yaş formülleri üzerinde çalışıldığı iddia ediliyor. Bu başlık, prim eksiği bulunan Rizeliler için önemli bir avantaj potansiyeli taşıyor.
Staj ve Çıraklık Sigortası Tartışması Sürüyor
Mevcut taslak değerlendirmelerde staj ve çıraklık süreleri sigorta başlangıcı olarak kabul edilmiyor. Ancak sendikalar ve meslek örgütleri bu konuda ısrarcı. Yeni bir torba yasa içinde bu başlığın yeniden gündeme gelme ihtimali tamamen dışlanmıyor.
Bağ-Kur’lulara Prim Kolaylığı Gelebilir mi?
Rize’deki küçük esnafı yakından ilgilendiren bir diğer konu, Bağ-Kur prim gün sayısı. Kulislerde, 9.000 gün yerine 7.200 günle emeklilik formülünün masada olduğu konuşuluyor. Bu adımın, Bağ-Kur–SSK farkını azaltması bekleniyor.
Sonuç
Uzmanlar, kademeli emeklilik sürecinin yakından takip edilmesi gerektiğini vurgularken, Rizeliler için olası bir düzenlemenin emeklilik planlarını kökten değiştirebileceğini ifade ediyor. Resmî açıklamalar gelene kadar beklentilerin taslak ve kulis bilgisi olarak değerlendirilmesi önem taşıyor.
