Farklı amaçlarla kullanılan deniz araçlarının rotalarına bağlı kalarak belirlenen limanlara güvenle ulaşmasını sağlayan kişilere gemi kaptanı ya da kısaca kaptan denilmektedir. Kaptan, aynı zamanda hava koşullarını analiz ederek en uygun seyir güzergâhını belirleme görevini üstlenir ve sefer öncesinde tüm ekipmanların düzgün çalıştığından emin olmak için denetimler gerçekleştirir. Bu sorumluluk gerektiren mesleğe adım atmak için üniversitelerin Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Bölümü’nü başarıyla tamamlamak, ardından zorunlu stajı bitirmek ve son olarak Gemi Adamları Yeterlilik Sınavı’nı (GOSS - GASM) geçmek gerekmektedir.
Kaptan Olmak İçin Gerekli Koşullar Ve Eğitim
Bu prestijli mesleği icra etmek isteyen kişilerin belirli şartları sağlaması ve gerekli eğitim süreçlerinden geçmesi zorunludur. Kaptanlık mesleği, sayısal yetenek, disiplin ve dikkat gibi önemli kişisel özellikleri gerektirir.
Eğitim Süreci Ve Gereklilikler
İyi bir gemi kaptanı olmak için, öncelikle 4 yıllık bir üniversite eğitimi olan Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Bölümü'nü tamamlamak şarttır. Üniversite eğitiminin ardından staj dönemi başlar ve bu süreç yaklaşık 1-2 yıl sürebilir. Tüm bu aşamalardan sonra ise adayların Gemi Adamları Yeterlilik Sınavı'nda başarılı olmaları beklenir. Ayrıca uzun süreli deniz seyahatlerinde bulunmaya mani teşkil edecek herhangi bir sağlık sorununun bulunmaması da temel bir koşuldur.
Gemi Kaptanı Olmak İçin Hangi Puan Türü Gerekir?
Kaptanlık eğitimi almak isteyen öğrencilerin AYT sınavında sayısal puan türü ile hesaplanan Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği bölümüne yerleşmeleri gerekmektedir. Bu bölüm için belirlenen taban puan 283,48276'dır.
Mesleğin Zorlukları Ve Çalışma Alanları
Kaptanlık mesleği, büyük sorumluluklarının yanı sıra kendine özgü bazı zorlukları da beraberinde getirmektedir. Çalışma alanlarının çeşitliliği ise mesleğin cazibesini artıran unsurlardandır.
Mesleki Zorluklar
Kaptan olmanın dezavantajları arasında, bazı özel sektör kuruluşlarında çalışma şartlarının yeterince gelişmemiş olması sayılabilir. Ayrıca, kamu sektöründe işe girmek isteyenlerin KPSS sınavına girmesi gerekmektedir. En önemli zorluklardan biri ise, uzun süre deniz seyahati yapmaya engel teşkil edebilecek sağlık sorunlarına sahip olan kişilerin bu mesleği yaparken ciddi problemlerle karşılaşabilmesidir.
Çalışma Alanları
Gemi kaptanı olarak görev yapılabilecek yerler oldukça çeşitlidir. Başlıca çalışma alanları Denizcilik işletmeleri, Lojistik firmaları, Turizm firmaları, Gümrük müsteşarlıkları ve Sahil güvenlik birimleri şeklinde sıralanabilir.
Gemi Kaptanı Maaşları Ve Staj Ücretleri
Gemi kaptanlarının kazançları, sektördeki tecrübeye, çalışılan kuruma ve iş yerine göre farklılık göstermektedir. Staj döneminde ise ücretler daha düşük seviyelerdedir.
Gemi kaptanının maaşları, 5500 TL ile 13.500 TL arasında değişmektedir. Maaş aralığı, kişinin sahip olduğu tecrübe, görev yaptığı kurum ve sektörden doğrudan etkilenir. Örneğin, mesleğe yeni başlayan bir kaptan genellikle 5500 TL civarında bir maaşla işe başlarken, tecrübe ile bu miktar 13.500 TL'ye kadar çıkabilmektedir. Kaptanlık stajı yapanlar ise bu süre zarfında yaklaşık 1000 TL ile 1500 TL arasında maaş alırlar.
