Asya-Pasifik bölgesindeki gerilim artarken, Pekin'den gelen önemli bir iddia askeri havacılık alanında geniş yankı uyandırdı. Çin devlet televizyonu CCTV, bir Pilot'un, Doğu Çin Denizi üzerinde tek başına iki Amerikan hayalet uçağını - muhtemelen F-22 Raptor ya da F-35 - radar kilidi ile tespit edip uzaklaştırdığına dair açıklama yaptı.
Olayın Detayları
Washington, bu durumu ne yalanladı ne de doğruladı. Ancak Pekin’in görünmez savaş uçaklarını başarılı bir şekilde kilitleyebildiği yönündeki iddialar, Pasifik’te hava hakimiyetine dair alışıldık algıları altüst etti. Çin basını, durumu “5. nesil ABD jetlerinin çağı sona eriyor” şeklinde yorumladı. Olayın merkezindeki pilot Li Pengfei, yaşadığı anları paylaşarak, rutin devriye görevi sırasında “iki yabancı hayalet uçağı” tespit ettiğini ifade etti.
Radar Kilidi İddiası
Li, J-16 savaş uçakları ile hedeflere yaklaşarak cesur bir manevra gerçekleştirdiklerini belirtti. “Tanımlanamayan uçaklar hızla bölgeden uzaklaştı” diyen pilot, olayın Çin’in entegre hava savunma sisteminin desteğiyle gerçekleştiğini vurguladı. Uçağın yer ve radardaki sistemlerle anlık veri paylaşımı yaptığı belirtildi. Eğer bu iddialar doğruysa, Çin'in komuta ve kontrol kapasitesinde büyük bir gelişme yaşanmış demektir. Uzmanlar, olayın, Pekin’in “ulusal egemenliği koruma” söylemi ile de örtüşebileceğini dile getiriyorlar.
Doğu Çin Denizi'nin Gerginliği
Doğu Çin Denizi, uzun zamandır Çin ve ABD uçaklarının sıkça karşı karşıya geldiği en zorlu hava sahalarından biri olarak öne çıkıyor. J-16, Shenyang tarafından üretilmiş olan iki koltuklu, çift motorlu ve çok rollü bir savaş uçağıdır. Gelişmiş radar sistemleri ve elektronikte karıştırma yetenekleri ile donatılan bu uçak, “yarı beşinci nesil” olarak nitelendirilmektedir. Özellikle düşük frekanslı radar modlarının sağladığı avantaj sayesinde, hayalet uçakları belirlemede üstünlük sağladığı ifade ediliyor. J-16’lar, Çin’in KJ-500 erken uyarı uçakları ile ağ bağlantısı kurarak radar verilerini anlık olarak paylaşabiliyor.
Yeni Radar Teknolojileri
Çin, geliştirdiği JY-27A ve SLC-7 gibi uzun dalga radar sistemleri ile düşük görünürlüğe sahip uçakları çok uzaktan tespit edebilme yeteneğine sahip. Ayrıca, kuantum radar teknolojisine yapılan yatırımlar, uçakların yüzeylerinden yansıyan fotonlardaki değişiklikleri izleyerek görünmezliği sona erdirebilir. Eğer J-16 gerçekten de F-22 veya F-35'e radar kilidi atmayı başardıysa, bu durum önemli bir eşik anlamına gelebilir. “Görünmezlik” kavramının, radarın frekansına ve çevresel koşullara bağlı bir avantaj olduğu kanıtlanırsa, Çin'in yeni sensör ağları bu avantajı ortadan kaldırıyor olabilir.
Psikolojik ve Taktiksel Mesaj
Askeri uzmanlar, bu olayın yalnızca taktiksel bir gösteri değil, aynı zamanda psikolojik bir etki yarattığını belirtiyor. Çin, ABD’nin askeri üstünlüğünü simgeleyen hayalet uçaklara karşı koyabildiğini kamuoyuna duyurmak istiyor. Bu durum, Washington'a verilen açık bir mesajdır: Çin hava sahası, artık ciddiye alınması gereken bir alandır. Pilotlar, "Kızıl Kılıç" ve "Altın Miğfer" tatbikatlarında hayalet uçaklara karşı simülasyonlar üzerinde eğitim alıyor. Bu eğitimlerde yapay zeka destekli sistemler, pilotlara hızla tehdit analizi yaparak füzelerin yönlendirme bilgilerini sağlıyor.
F-22 Raptor ve F-35 Lightning II
Çin’in haberinin dikkat çekici noktası, radar kilidi uygulanan uçakların kimliği olarak belirtiliyor. Çin medyasına göre, kilitlenen jetler, ABD Hava Kuvvetlerinin sembolü olan F-22 ve F-35 uçağına aitti. 2000’lerin başında hizmete giren F-22, yüksek manevra kabiliyeti ve küçük radar kesiti ile uzun süre “görünmezlik” denildiğinde ilk akla gelen model oldu. Ancak sınırlı üretim ve bakım maliyetlerindeki artış bu hayalet uçağın sorunlarını gün yüzüne çıkarttı. Öte yandan, F-35 ise ABD ve müttefiklerinin yeni kuvvet kaynağı haline geldi.
Tek Bir Ağın Önemi
Çin’in vermek istediği mesaj son derece net: Hava üstünlüğü, artık tek bir uçağın mücadelesinin ötesine geçmiş durumda; bu, sensör ağlarının savaşını temsil ediyor. Bu yaklaşım, ABD’nin kendi “Ortak Tüm Alan Komuta ve Kontrol” (JADC2) projesine benzer nitelikleri barındırıyor. Pekin’in amacı, bu sistemin yerli versiyonunu kurmak. Uydular, radarlar, elektronik harp uçakları ve savaş pilotları bir bütün olarak entegre edildiğinde, gökyüzündeki görünmezlik efsanesi sona erebilir.
