Van ve çevresi, Doğu Anadolu Bölgesi'nin sismik açıdan en aktif alanları arasında yer alıyor. Tarih boyunca yaşanan yıkıcı depremler ve devam eden sarsıntılar, uzmanların dikkatli uyarılar yapmasına neden olmaktadır. Van gerçekten bir deprem bölgesi mi? Riskler nasıl değerlendirilmelidir? İşte uzmanların bu konudaki görüşleri ve önerileri.
Van’ın Jeolojik Ve Sismik Durumu
Van Gölü çevresindeki bölge, birçok fay hattının ve fay zonunun bulunduğu bir yapıyla dikkat çekiyor. YYÜ Jeofizik Mühendisliği'nden Doç. Dr. Hamdi Alkan’a göre, bu fayların doğu kısmı batı kısmına göre daha fazla risk barındırıyor. 1964 ile 2024 yılları arasında, Van Gölü ve çevresinde büyüklüğü 1.0 üzeri sayısız deprem meydana geldiği kaydedilmiştir. Ayrıca Erciş Fayı, Süphan Fayı, Nemrut Fayı ve Çaldıran Fayı gibi önemli fay zonları da bu bölgede yer almakta. Bu fayların aktif olmasının yanı sıra, geçmişte meydana gelen depremler, sismik riskin ön planda olduğunu gösteriyor.
Uzmanların Risk Değerlendirmesi
Doç. Dr. Hamdi Alkan, bölgedeki aktif fayların potansiyel kırılma riski üzerine alarm veriyor. Özellikle Van Gölü'nün doğu kısmında riskin arttığını vurgulayan Alkan, 2011'de yaşanan büyük depremler ile benzer sarsıntıların tekrar meydana gelebileceği konusunda uyarıyor. Bunun yanı sıra, Van'ın “deprem kenti” olmasının gerektirdiği gibi, imar ve yapılaşmanın fay bölgelerine göre planlanması gerektiğini ifade ediyor. Bu durum, olası büyük depremlere karşı hazırlığın önemi açısından kritik bir nokta teşkil ediyor.
Olası Depremler Üzerine Uyarılar
Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, Van-Hakkari bölgesinde 7.3 büyüklüğüne kadar çıkabilecek sarsıntı olasılığının dikkate alınması gerektiğini belirtmektedir. Bu tür yüksek büyüklükteki depremler, bölgedeki yapıların dayanıklılığı açısından ciddi tehlikeler oluşturabilir. Jeofizik Mühendisi Melih Baki ise Bingöl, Van ve Tunceli bölgelerinde hala enerji birikimi olduğunu ifade ediyor. 5.0 ile 5.9 büyüklüğünde depremler olabilir, ancak Baki bu depremlerin yıkıcı olmayacağını düşünüyor. Uzmanlar arasında olası depremlerin büyüklüğüyle ilgili görüş ayrılıkları da mevcut; bazıları orta büyüklükte depremler beklerken, diğerleri daha yüksek sarsıntıları dışlamıyor. Ercan’ın uyarısı, bu noktada önemli bir istisna oluşturuyor.
Vanlılara Öneriler ve Alınabilecek Tedbirler
Uzmanların Van'da yaşayanlara yönelik bazı önerileri mevcut. İlk olarak, yapıların depreme dayanıklı olup olmadığını kontrol etmek ve eski yapıların güçlendirilmesi gerektiği hakkında uyarılar yapılıyor. Ayrıca, riskli bölgelerden kaçınmak ve fay hatlarına yakın alanlarda yapılaşmaktan kaçınılması gerektiği vurgulanıyor. Zemin etüdleri yapılmalı ve afet bilinci eğitimi verilmelidir. Halkın, depremler sırasında ve sonrasında nasıl davranacağı hakkında bilgilendirilmesi önemli bir gereklilik olarak öne çıkıyor. Son olarak, acil durum çantalarının hazır tutulması ve ailelerin tahliye planları oluşturması öneriliyor. Van, sismik açıdan aktif bir bölge olmasından ötürü bu öneriler büyük önem taşımaktadır.
Van bölgesinde büyük yıkıcı depremler her an meydana gelebilir. Ancak, küçük ve orta ölçekli sarsıntıların devam etme olasılığı yüksek. Bu nedenle yapı güvenliği, planlı şehirleşme ve halk bilinçlendirmesi, Van'ın deprem riskine karşı en kuvvetli savunma önlemleri arasında öne çıkmaktadır.
