Uzak Doğu’dan gelen istilacı tür Kahverengi Kokarca, kısa sürede Karadeniz’i sardı. Tarım uzmanları “tehdit ulusal boyuta ulaştı” uyarısı yaparken, üreticilere hem biyolojik hem kimyasal mücadele çağrısı yapılıyor.
Türkiye tarımında alarm zilleri çalmaya başladı. Uzak Doğu kökenli istilacı tür Kahverengi Kokarca, kısa sürede Karadeniz’i sardı ve artık Marmara ile Ege’ye doğru hızla yayılıyor. Tarım uzmanları, 300’den fazla bitki türüne zarar veren böceğin etkisinin bölgesel olmaktan çıkarak ülke geneline taşındığını vurgularken, yetkililer üreticileri hem kimyasal hem de biyolojik mücadele yöntemlerini aynı anda devreye sokmaları konusunda uyarıyor. Tarım ve Orman Müdürlükleri ise “zararlı kontrol altına alınmazsa fındık başta olmak üzere birçok üründe yüksek rekolte kaybı yaşanabilir” uyarısını peş peşe paylaşıyor.
İSTİLA TÜM TÜRKİYE’YE YAYILIYOR
Türkiye’de tarım sektörü yeni ve ciddi bir tehdit ile karşı karşıya. Gürcistan üzerinden Türkiye’ye giren Kahverengi Kokarca (Halyomorpha halys) hızla çoğalarak önce Karadeniz’i, şimdi ise Marmara ve Ege bölgelerini etkisi altına almaya başladı. Tarım ve Orman Müdürlükleri, üreticilere “acil önlem alınmalı” uyarılarını sıklaştırdı.
300’DEN FAZLA BİTKİ TÜRÜ RİSK ALTINDA
Uzmanlara göre zararlı tür; fındık, mısır, ceviz, hurma ve elma başta olmak üzere yüzlerce ürüne ciddi zarar veriyor. Özellikle fındık üretimindeki tahribat, dünya pazarında önemli paya sahip olan Karadeniz illerini büyük risk altına sokuyor. Ordu, Sakarya, Trabzon, Giresun ve Rize bölgelerinde artan ihbarlar, istilanın artık sadece bölgesel değil ulusal boyuta taşındığını gözler önüne seriyor.
NEDEN BU KADAR HIZLI YAYILIYOR?
Aslen Uzak Doğu kökenli olan Kahverengi Kokarca 2017’den itibaren Türkiye’de görülmeye başlandı. İklim değişikliği, sıcaklık artışları ve nemli hava koşulları bu tür için ideal üreme zemini oluşturuyor. Bilim insanları, sıcak geçen mevsimlerin böceğin yıl içinde birden fazla nesil vermesine neden olabileceğine dikkat çekiyor.
İKİ KADEMELİ MÜCADELE: BİYOLOJİK + KİMYASAL
Bakanlık koordinasyonunda hem kimyasal hem de biyolojik yöntemler devreye alınıyor.
Kimyasal mücadele: Ruhsatlı ilaçlarla yapılan kontrollü uygulamalar kısa sürede etkili olabiliyor.
Biyolojik mücadele: Kahverengi Kokarca’nın doğal düşmanı olan Samuray Arısı yumurtaları parazitleyerek çoğalmayı engelliyor. Bu yöntem uzun vadeli çözüm olarak genişletiliyor.
EVLERDE DE KARŞIMIZA ÇIKIYOR
Kokarcalar sadece bahçelerde değil, şehir merkezlerinde de görülebiliyor. Soğuk havalarda kapı, pencere boşluklarına sığınan böcekler ezildiklerinde ağır koku yayıyorlar. Uzmanlar ezilmemesi, sabunlu suya bırakılması veya ilgili kurumlara bildirilmesi gerektiğini belirtiyor.
BAKANLIK TÜM TÜRKİYE’DE ALARM DURUMUNA GEÇTİ
Tarım ve Orman Bakanlığı, ülke genelinde yayılım haritası oluştururken, çiftçilere düzenli bahçe kontrolleri yapmaları ve şüpheli zararlıları bildirmeleri yönünde çağrıda bulunuyor. Amaç, zararlının büyümeden kontrol altına alınması ve tarımsal kayıpların sınırlandırılması.
