Politika değişiklikleri, tarifeler ve tedarik zincirindeki çalkantıların bir araya gelmesiyle oluşan kabus gibi durum , bir zamanlar iddialı elektrikli araç hedefleri belirleyen otomobil üreticilerini stratejilerini gözden geçirmeye, işçileri işten çıkarmaya ve hibrit ve benzinli araçlara daha fazla yatırım yapmaya yöneltti .
CEO'lar bir süredir alarm zillerini çalıyor.
Eylül ayında yeni elektrikli araçlar için 7.500 dolarlık vergi indiriminin sona ermesi, Ford'un patronu Jim Farley'nin ABD'deki elektrikli araç pazar payının yakın vadede neredeyse yarı yarıya azalarak yüzde 5'e düşeceği tahmininde bulunmasına yol açtı. Tesla CEO'su Elon Musk ise Temmuz ayında, elektrikli araçlara yönelik federal desteğin azaltılmasıyla şirketin "zorlu birkaç çeyrek" ile karşı karşıya kalabileceği konusunda uyarıda bulundu.
İlk işaretler haklı olabileceklerini gösteriyor. Cox Automotive verilerine göre, Eylül ayında alıcıların vergi indirimi son tarihini kaçırmamak için acele etmesiyle rekor kıran elektrikli araç satışları, Ekim ayında yaklaşık %49 düştü .
Cox Automotive Endüstri İçgörüleri Direktörü Stephanie Valdez Streaty, Business Insider'a yaptığı açıklamada, hükümet desteğinin geri çekilmesinin elektrikli araçların benimsenmesi için "zaman çizelgesini değiştireceğini" söyledi.
Biden yönetiminin dört yıl önce koyduğu yarı yarıya hedefin çok uzağında kalan 2030 yılına kadar yeni otomobil satışlarının yaklaşık %24'ünün elektrikli araçlardan oluşacağını tahmin ediyor .
Valdez Streaty, "Önümüzdeki birkaç yılda büyük bir büyüme görmeyeceğiz" dedi ve uygun fiyatlı elektrikli araçların eksikliğinin hâlâ benimsenmesinin önündeki en büyük engel olduğunu ekledi.
Mükemmel bir fırtına
Elektrikli araç talebinin görünümü oldukça soğuk olduğundan, otomobil üreticileri kemerlerini sıkıyor.
GM, elektrikli araç stratejisindeki değişiklikler nedeniyle 1,6 milyar dolarlık bir maliyete katlandıktan sonra, geçen ay elektrikli araç talebindeki yavaşlamayı gerekçe göstererek 1.750 çalışanını işten çıkarmayı planladığını duyurdu . Rivian da geçen ay, iş gücünün %4,5'ine denk gelen işten çıkarmalar duyurdu.
Küresel otomotiv endüstrisi, ABD'den gelen gümrük vergilerinin etkisinden hâlâ kurtulamıyor ve tedarik zincirinde çok sayıda sorunla karşı karşıya. Bunlar arasında hayati önem taşıyan çiplerde geçici bir kıtlık ve Ford'un büyük bir alüminyum tedarikçisinde çıkan yangın da yer alıyor .
S&P Global'da yardımcı direktör olarak görev yapan Stephanie Brinley, Business Insider'a yaptığı açıklamada, "Şu anda yaşanan her şeyin birleşimi, bazı otomobil üreticilerinin elektrikli araç programlarını iptal etmesine veya ertelemesine neden oluyor." dedi ve bu etkinin önümüzdeki birkaç yıl içinde tüketicilere daha az seçenek bırakacağını ekledi.
Gümrük vergileri ve elektrikli araç satışlarındaki yavaşlamanın bir araya gelmesiyle oluşan etki, bazı otomobil üreticilerinin elektrikli modellerini ABD pazarından tamamen çekmesine yol açtı.
Nissan, Eylül ayında Ariya SUV modelinin ABD'deki satışını durduracağını açıklamıştı . Honda ise bir hafta önce Acura ZDX elektrikli crossover modelini "piyasa koşulları" nedeniyle satıştan kaldırmıştı.
Bu arada Jeep, ABD için planlanan bazı elektrikli araçları askıya alırken , Ram tamamen elektrikli Ram 1500 REV modelini iptal ederek bunun yerine bir plug-in hibrit pikap üretmeye odaklandı. Bu ayın başlarında The Wall Street Journal, Ford'un amiral gemisi F-150 Lightning elektrikli kamyonetini hurdaya çıkarmayı düşündüğünü bildirdi.
Biraz gaz ver
Her yönden gelen baskılara rağmen bazı otomobil üreticileri denenmiş ve test edilmiş bir stratejiyi daha da ileri taşıyor: Daha fazla hibrit ve içten yanmalı motorlu araç üretmek.
Toyota , ABD'de hibrit üretimini artırmak için bu ay yaklaşık 1 milyar dolarlık bir yatırım yapacağını duyururken , GM de 4 milyar dolarlık üretim revizyonunun bir parçası olarak Haziran ayında birkaç yeni benzinle çalışan araç üretme planlarını açıkladı .
Bu çabalar, otomobil üreticilerinin, yeterli sayıda elektrikli araç satamayan otomobil üreticilerine büyük para cezaları getiren emisyon kurallarını ortadan kaldırarak, içten yanmalı motorlu araçları daha uzun süre satmalarının önünü açan Trump yönetimi tarafından desteklendi.
Geçtiğimiz hafta Barclays'in ev sahipliği yaptığı bir teknoloji konferansında konuşan Ford CFO'su Sherry House, ABD'deki elektrikli araç pazarında bir "daralma" beklediğini belirterek, şirketin Mustang ve Raptor serileri gibi benzinle çalışan araçlara yatırım yaparak buna yanıt vereceğini söyledi.
"Sadece tutkuyla üretilen bu ürünlere yöneleceğiz. Yani, bunlar insanların sevdiği araçlar," dedi.
Tesla vites değiştiriyor mu ?
Elektrikli araç kışının üstesinden gelebileceğine inanan şirketlerden biri de Tesla.
Musk, yaz aylarında zorlu bir yol olacağı konusunda uyarıda bulunmuş olabilir ancak milyarder o zamandan bu yana daha kendinden emin bir tavır takındı ve bu ay yatırımcılara şirketin yapay zeka ve robotaksi girişimlerinin araçlarına olan talebi büyük ölçüde artıracağını beklediğini söyledi.
Tesla ayrıca Ekim ayındaki elektrikli araç satışlarındaki sert düşüşü rakiplerinden daha iyi atlattı ve Cox Automotive verilerine göre teslimatlar aylık bazda %35,3 düşerken, genel olarak bakıldığında bu oran yaklaşık %50 oldu.
Teksas merkezli şirket, vergi indiriminin kaldırılmasının ardından geçen ay en popüler araçlarının indirimli versiyonlarını piyasaya sürdü.
Ancak Tesla, 2023'teki Cybertruck'tan bu yana yeni bir araç piyasaya sürmedi ve Musk, şirketin geleceğinin Optimus robotu ve Cybercab robotaksi'de olduğunu açıkça belirtti; her ikisinin de gelecek yıl seri üretime geçmesinin planlandığını söyledi.
Milyarder işadamı geçen yıl, Tesla'nın daha uygun fiyatlı, robotik olmayan bir elektrikli araç üretmesinin "anlamsız" olacağını söyleyerek şirketin geleceğinin geleneksel araçlara daha az bağımlı olabileceğini öne sürmüştü.
Brinley, "Tesla, önümüzdeki beş veya 10 yıl içinde gelirinin nereden geleceğini tahmin etme konusunda belki de yönünü değiştiren bir şirket gibi görünüyor" dedi.
Diğer otomobil üreticileri de uygun fiyatlı EV açığını kapatmak için yarışıyor. GM, geçen ay 30.000 doların hemen altında bir fiyata Chevy Bolt'un yeni bir versiyonunu piyasaya sürerken , Ford da 2027'de benzer bir fiyat etiketiyle piyasaya sürülecek bir elektrikli kamyonun ipuçlarını veriyor.
Elektrikli araçların benzinli araçlara göre ortalama 10 bin dolar daha pahalı olduğunu belirten Valdez Streaty, elektrikli araçların ABD'de kış depresyonundan kurtulup yaygınlaşması için daha uygun fiyatlı seçeneklere ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
Onlar olmadan, ABD'nin dünyanın geri kalanını Çinli elektrikli araç üreticilerine kaptırma riskiyle karşı karşıya olduğu konusunda uyardı. BYD gibi şirketler , yeni araç satışlarının yarısından fazlasının elektrikli olduğu Çin'de yabancı otomobil üreticilerini ezdi ve şu anda birçok küresel pazarda hızla büyüyor.
"Dünya elektrikliye geçiyor, değil mi? Çinli oyuncular yenilik yapmaya ve ucuz ve ileri teknolojiye sahip yeni ürünler üretmeye devam ediyor," dedi Valdez Streaty.
"ABD'de pazar payının artırılmasında yaşanan gecikmeyle birlikte, ABD'nin daha da geride kalma riski olduğunu düşünüyorum" diye ekledi.
