İsrail, 10 Ekim 2023'te yürürlüğe giren ateşkesin ilk aşamasını uygularken, Sarı Hat olarak bilinen bölgede geri çekilmeyi taahhüt etmesine rağmen işgal faaliyetlerine devam ediyor. Bu hattın her iki yanında, Filistinlilere yönelik çeşitli saldırılar gerçekleştiriliyor. Olaylar, bölgedeki insani krizi daha da derinleştiriyor.
Gazze Şeridi'nde Süregelen Çatışmalar
2006 yılından bu yana uygulanan abluka ve Ekim 2023'te başlayan yoğun bombardımanlar, Gazze Şeridi’ni harabe haline getirdi. Şu an bölgede on binlerce insan hayatını kaybetmişken, 150 binden fazla kişi de yaralanmış durumda. Bu durumu daha da kötüleştiren ise, Filistinlilerin hayatlarını tehdit eden meskun yerlerde meydana gelen çatışmalardır. Yaşanan çatışmalar ve bombardımanlar sonucunda bölgeen temel altyapısı çökmüş, insanların günlük yaşamlarına devam etmesi imkânsız hale gelmiştir. Bu noktada, birçok insanın yaşamla ölüm arasında gidip geldiği bir süreç başlamış durumda.
Sarı Hat'ın Belirsizliği ve Tehlikeleri
Mısır’da gerçekleştirilen müzakereler sonucunda varılan ateşkesin belirttiği Sarı Hat, Gazze'nin güneyindeki Refah’tan kuzeydeki Gazze kentine kadar uzanmaktadır. Ancak, bu hattın sınırları ve belirgin işaretleri yok. Filistinliler için “hayali bir sınır” haline gelen bu hat, yaşamla ölüm arasındaki ince çizgiyi simgeliyor. Hattı geçmeye ya da yaklaşmaya çalışan siviller, İsrail ordusunun doğudaki birlikleri tarafından hedef alınmakta. Üç gün önce İsrail ordusu, hat üzerinde “uyarı işaretleri” yerleştirdiğini duyursa da, bu durumun gerçekliği sorgulanabilir bir noktada kalıyor. Gazze'deki yaşam koşulları ve yolların karmaşası, insanların hayatlarını tehlikeye atan büyük bir komplikasyon oluşturuyor. Yapılan bir hata, insanların yaşamını elinden alabilir.
Trump’ın Planı ve Hattın İhlalleri
Ateşkes müzakerelerinde önemli bir rol üstlenen ABD eski Başkanı Donald Trump'ın Gazze planı, Sarı Hat’ın temelini oluşturmakta. Sarı Hat, Refah’tan Gazze’nin güneyine kadar uzanırken, hattın doğusunda İsrail askerleri konuşlanmış durumda. Ateşkesin ardından kısmi bir çekilme gerçekleşmesine rağmen, bazı bölgeler, özellikle Gazze şehrinin mahalleleri, İsrail ordusu tarafından terk edilmedi. Örneğin Beyt Lahiya ve Beyt Hanun gibi bölgelerdeki asker varlığı devam etmekte. Hükümetin açıklandığına göre, Gazze'nin “yüzde 50'den fazlasını” diğer bölgelerden ayırma talimatı verilmiş durumda. Böylelikle, operasyonların sürdüğü alanlar ve yürütülen askeri faaliyetlerin kapsamı belirsizlik kazanıyor. Bu durum, sivillerin güvenliğini daha da tehdit eden bir ortam oluşturuyor.
Hamas’tan Gelen İtirazlar
Hamas, son zamanlarda yaptığı açıklamalarla İsrail ordusunun Sarı Hat’ın ötesine geçerek saldırılar düzenlediğini iddia ediyor. Örgüt, İsrail güçlerinin geçici çekilme sınırının dışından sivil alanları hedef aldığını belirtiyor. Hamas’a göre, bu bölgelere yönelik gerçekleştirilen top atışları ve insansız hava araçları saldırıları sivil yerleşimleri vurmakta. Ayrıca, zırhlı araçlardan ve gözetleme kulelerinden açılan ateşler de artış gösteriyor. 10 Ekim 2023'ten bu yana, İsrail ordusunun 80 ihlal gerçekleştirdiği ve bu ihlaller sonucunda 97 kişinin hayatını kaybettiği bildiriliyor. Bu bağlamda, olayların ağır sonuçları gözler önüne serilmektedir.
İsrail’in Savunma Mekanizmaları ve Saldırılar
Gazze'nin hükümeti, İsrail ordusunun saldırıları sırasında her gün Filistinli yaşamlarının sona erdiğini ilan ediyor. Ancak, İsrail ordusu, bu saldırıların ardında “Sarı Hat ihlalleri”ni bahane gösteriyor. Hamas ise, bu saldırıları kasıtlı ve duraksız bir şekilde sivil hedeflere yönelik gerçekleştirilen eylemler olarak tanımlıyor. Bu durumun tam anlamıyla savaş suçu sayılması gerektiği belirtiliyor. ABD ve diğer arabulucuların dikkatine de bu konu sunulmuş bulunuyor. Geçtiğimiz günlerde yapılan açıklamalarda, Gazze Sivil Savunma Müdürlüğü, doğrudan ateş açmanın sivilleri hedef aldığını vurgulamış olup, bu yaklaşımın acil olarak gözden geçirilmesi gerektiği ifade edilmektedir.
Ateşkesin Resmiliği ve Uygulamada Süregelen Sorunlar
ABD Başkanı Donald Trump, Mısır’daki müzakerelerin ardından, 9 Ekim’de İsrail ile Hamas arasında varılan ateşkes planının ilk aşamasını duyurdu. Anlaşmanın onaylanmasının ardından 10 Ekim’de resmen yürürlüğe girdi. Aynı gün saat 12.00’de Gazze’de çatışmaların sona erdiği ilan edilse de, İsrail ordusunun çekilme taahhüdüne rağmen işgallerinin devam etmesi, durumun hâlâ belirsiz olduğunu gösteriyor. Bu noktada, ateşkesin yalnızca kağıt üzerinde bir anlaşma olduğu izlenimi uyandırıyor ve bölgedeki insani krizin derinleşmesine neden oluyor.
