Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan verilere göre, Ağustos ayında konut satışları önceki yıla göre yüzde 6,8'lik bir artışla 143 bin 319’a ulaştı. Yılın ilk sekiz ayında ise toplam konut satışları, bir önceki yıla kıyasla yüzde 21,3 artış göstererek 978 bin 70 adede çıktı. Bu artışlar sektördeki hareketliliği gösterse de uzmanlar, bu durumun barınma sorununu çözmekten çok yeni eşitsizlikleri ortaya çıkardığına dikkat çekiyor.
Barınma Sorunundaki Eşitsizlik
Uzmanlar, konut satışlarındaki artışın, toplumda var olan barınma sorununu çözmekten ziyade, gelir dağılımındaki dengesizlikleri daha belirgin hale getirdiğini ifade ediyor. Gazeteci İnan Mutlu, Türkiye’nin iki kesime ayrıldığını vurgulayarak, bir tarafta kirasını ödemekte zorlanan milyonlarca insan bulunduğunu, diğer tarafta ise fiyatlar artsa da konutunu stoklayan bireylerin olduğunu belirtti. Bu durum, orta sınıf olarak bilinen kesimin giderek erimekte olduğunu düşündürüyor. Uzmanlar, mevcut ekonomik şartlarda bu sınıfın daha da daralacağını öngörüyor.
Ev Sahipliği Oranı Düşüyor
CHP Genel Başkan Yardımcısı Yalçın Karatepe, 2013-2024 yılları arasında konut satışlarının artmasına rağmen, ev sahipliği oranının yüzde 61,1’den yüzde 56,1’e gerilediğini hatırlattı. Bu durumu, konut sektörünün toplumun tüm kesimlerine barınma imkanı sunma işlevini kaybetmesi olarak değerlendirdi. Karatepe, konut sektörünün artık daha küçük bir grubun zenginleşme aracı haline geldiğini belirtti. Bu durum, konut edinmenin zorlaşmasına ve daha geniş kitlelerin ev sahibi olmasının imkansız hale gelmesine yol açıyor.
Nakit Alımlar ve Yatırım Motivasyonu
Ekonomist İris Cibre, konut fiyatlarının yıllık olarak yüzde 31,4 oranında arttığını ve satışların yaklaşık yüzde 86’sının nakit olarak gerçekleştirildiğini dile getirdi. Cibre, ikinci el konut satışlarının güçlü bir performans sergilediğini belirterek, piyasa koşullarında ihtiyaç odaklı satışların yerine yatırım amaçlı alımların öne çıktığını ifade etti. Yüksek kira çarpanlarının da bu durumu desteklediğini vurguladı. Tüm bunlar, konut piyasasında yatırımın daha cazip hale geldiğini gösteriyor ve bu nedenle nakit akışının yüksek olduğu belirtiliyor.