Araştırmalara göre zeka genleri yalnızca X kromozomunda bulunuyor. Kadınlar iki X kromozomuna sahip olduğu için, çocuklarına zeka genlerini aktarma ihtimalleri erkeklerden daha yüksek. Erkeklerde ise tek bir X kromozomu bulunuyor. Glasgow’daki bilim insanları, babadan geçen bazı bilişsel işlev genlerinin ise doğrudan devre dışı kaldığını tespit etti.
LABORATUVAR DENEYLERİNDEN İLGİNÇ SONUÇLAR
Genetiği değiştirilmiş farelerle yapılan çalışmalarda, fazla anne geni taşıyan farelerin beyinlerinin daha büyük, vücutlarının ise daha küçük olduğu görüldü. Fazla baba geni taşıyanlarda ise tam tersi şekilde daha küçük beyin ve daha büyük vücut gelişti. Ayrıca, anneden gelen genlerin anlamlandırma, düşünme, dil ve planlama gibi işlevleri yöneten serebral kortekste aktif olduğu; babadan gelen genlerin ise saldırganlık, cinsellik ve beslenme gibi temel içgüdülerden sorumlu limbik sistemde yoğunlaştığı belirlendi.
İNSANLAR ÜZERİNDE UZUN SÜRELİ ARAŞTIRMA
Fare deneylerinden sonra 1994’ten itibaren 14-22 yaşlarındaki 12 bin 686 gençle yapılan uzun vadeli bir çalışma, çocukların zekasını en güçlü biçimde öngören faktörün annenin IQ’su olduğunu ortaya koydu. Eğitim seviyesi, sosyo-ekonomik durum ve ırk gibi unsurlar hesaba katıldığında bile, annenin zekası belirleyici etken olarak öne çıktı.
ZEKA SADECE GENETİĞE BAĞLI DEĞİL
Bilim insanları, zekanın yalnızca yüzde 40-60’ının genetik olduğunu, geri kalanının çevresel faktörlere bağlı geliştiğini vurguluyor. Annenin çocukla kurduğu güçlü duygusal bağ, zihinsel gelişimde kritik rol oynuyor. Washington Üniversitesi’nden bir araştırma, anneleriyle sıcak ve destekleyici bir ilişki içinde büyüyen çocukların, 13 yaş civarında ortalama yüzde 10 daha büyük hipokampüse (hafıza ve öğrenmeden sorumlu beyin bölgesi) sahip olduğunu gösterdi.
BABALAR DA ÖNEMLİ BİR ROL OYNUYOR
Her ne kadar zeka genlerinin büyük kısmı anneden gelse de, babaların önemi göz ardı edilmiyor. Babadan kalıtılan duygusal ve davranışsal özellikler, çocuğun potansiyelini ortaya çıkarma sürecinde anahtar rol oynayabiliyor. Araştırmacılar, hem annelerin hem babaların çocuklarına duygusal destek vererek ve rol model olarak zekâ gelişimine katkı sağlayabileceğini belirtiyor.
