Doğu Karadeniz'in hırçın dalgaları ile Kaçkarların etekleri arasında sıkışmış saklı bir cennet: Fındıklı. Tarihi "Dolmataş" evleri, buz gibi akan dereleri, köklü tarihi ve Laz kültürünün en leziz örneklerini sunan mutfağıyla Fındıklı, turizmin yeni rotası oluyor.
Rize'nin doğusunda, Artvin sınırına komşu olan Fındıklı (eski adıyla Viçe), kitle turizminin gürültüsünden uzak, doğayla tarihin iç içe geçtiği sakin bir liman arayanları bekliyor.
Çay bahçelerinin denize kadar indiği bu şirin ilçe, sadece manzarasıyla değil, "insan odaklı" kültürü ve mimari mirasıyla da fark yaratıyor.
Tarihin Derinliklerinden Günümüze: Viçe'den Fındıklı'ya
İlçenin tarihi M.Ö. dönemlere kadar uzanıyor. Antik çağlarda yerleşim gören bölge, tarih boyunca Pontus Krallığı, Roma ve Bizans hakimiyetinde kalmış, 1461 yılında Fatih Sultan Mehmet'in Trabzon Rum İmparatorluğu'nu fethiyle Osmanlı topraklarına katılmıştır.
Uzun yıllar "Viçe" (Lazca kökenli bir isim) olarak anılan bölge, Cumhuriyet döneminde önce Hopa'ya bağlı bir nahiye iken, 1948 yılında "Fındıklı" adını alarak ilçe statüsüne kavuşmuştur. Adı fındıkla anılsa da, bugün ilçenin ekonomisinin can damarını çay tarımı oluşturmaktadır.
Ahşap ve Taşın Aşkı: Tarihi Fındıklı Konakları
Fındıklı'yı diğer Karadeniz ilçelerinden ayıran en belirgin özellik, mimari mirasıdır. Özellikle Çağlayan (Abu) ve Arılı vadilerinde yoğunlaşan tarihi konaklar, estetik ve mühendislik harikasıdır.
Dolmataş Mimarisi: Ahşap iskeletin arasının taşlarla doldurulmasıyla yapılan bu evler, nemli iklime karşı yüzyıllardır ayakta duruyor.
Süslemeler: Evlerin kapı ve pencerelerindeki ahşap oymacılığı, bölge halkının sanata verdiği önemi gösteriyor.
Tarihi Kemer Köprüler: Dereler üzerinde inci gibi dizilen taş kemer köprüler, ilçenin simgeleri arasında. Çağlayan Deresi üzerindeki tarihi köprüler, fotoğraf tutkunlarının uğrak noktası.
Kültür Notu: "Fındıklı evleri sadece bir barınma alanı değil, 'Hayat' adı verilen geniş holleri ve misafir odalarıyla sosyal yaşamın merkezidir."
Doğal Güzellikler: Vadilerin Serinliği
Fındıklı, Kaçkar Dağları'ndan doğup Karadeniz'e dökülen akarsuların hayat verdiği vadiler üzerine kuruludur.
Çağlayan Vadisi: Yemyeşil doğası, tarihi konakları ve alabalık tesisleriyle ilçenin en popüler turizm destinasyonudur.
Arılı Vadisi: Doğal sit alanı ilan edilen vadi, endemik bitki örtüsü ve el değmemiş doğasıyla trekking ve arıcılık için bir merkezdir.
Kıyıcık Plajı: Rize'nin denize girilebilen nadir ve en temiz noktalarından biridir. Yaz aylarında yerel halk ve turistler Karadeniz'in serin sularının tadını burada çıkarır.
Mutfak Kültürü: Laz Böreği'nin Başkenti
Fındıklı mutfağı, yerel malzemelerin yaratıcılıkla harmanlandığı Laz mutfağının en saf halini sunar.
Laz Böreği: Adı börek olsa da aslında şerbetli, muhallebili bir tatlıdır. Bölgenin en meşhur lezzetidir.
Karalahana (Lu) Yemekleri: Sarma, çorba ve ezme olarak sofraların baş tacıdır.
Hamsili Ekmek ve Pilav: Karadeniz'in olmazsa olmazı hamsi, Fındıklı'da mısır unuyla sanata dönüşür.
Turşu Kavurması: Fasulye turşusunun soğanla kavrulmasıyla yapılan, kahvaltıda bile tüketilen bir klasiktir.
Sürdürülebilir Turizm Vurgusu
Yerel yönetim ve sivil toplum kuruluşları, Fındıklı'nın betona yenik düşmemesi için "Meci" (İmece) kültürüyle hareket ediyor. Doğayı tahrip etmeyen, yerel kültürü koruyan butik turizm anlayışı benimseniyor.
