AA muhabirinin "Kalkınma Ajansları 2024 Yılı Genel Faaliyet Raporu"ndan derlediği bilgiye göre, ülkede Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinasyonunda 26 kalkınma ajansı faaliyette bulunuyor.
Ajanslar, bölgesel gelişmişlik farklarının azaltılması, bölgelerin rekabet edebilirliğin artırılması ve gelişme potansiyellerinin açığa çıkarılması, iş ve yatırım ortamı ile yerel işbirliklerinin geliştirilmesi için faaliyette bulunuyor.
Türkiye'nin yerel değerlerinin harekete geçirilmesi için ajanslar tarafından bugüne kadar 27 bin 33 projeye mali ve teknik destek sağlandı. Bu projelere sağlanan destek tutarı 2025 yılı fiyatlarıyla 86,8 milyar lirayı bulurken, yararlanıcıların eş finansmanının dahil edilmesiyle 145,2 milyar liralık kaynak harekete geçirildi.
Ajanslar geçen yıl da faaliyetlerini kesintisiz sürdürdü.
Bu dönemde, bölgelerin farklı alanlarda kabiliyet, potansiyel ve ihtiyaçlarının belirlenmesine yönelik 190 analiz, araştırma, strateji ve rapor hazırladı.
Ajanslar tarafından aktarılan sözleşmeye bağlanan toplam destek tutarı geçen yıl 842 proje için 1,7 milyar lira oldu.
Bu çerçevede, 2024'te mali destek programları kapsamında 79 projeye yaklaşık 298,4 milyon lira destek sağlandı ve söz konusu projelerin eş finansman dahil bütçesi 400,5 milyon lira oldu.
Teknik destek programları kapsamında 523 projeye yaklaşık 39,3 milyon lira, yenilikçi destek programları kapsamında da 41 projeye yaklaşık 77,5 milyon lira destek verildi.
Tematik bölgesel kalkınma programlarından Cazibe Merkezlerini Destekleme Programı kapsamında geçen yıl 15 proje için 455,3 milyon liralık destek imkanı oluşturuldu.
Sosyal Gelişmeyi Destekleme Programı kapsamında 174 proje için 739,4 milyon lira, Üreten Şehirler Destek Programı kapsamında 7 proje için 55,3 milyon lira, Kurumsal Dönüşüm ve Sürdürülebilirlik Destek Programı kapsamında da 3 projeye 45,2 milyon lira destek aktarıldı.
Deprem bölgesine 1,5 milyar lira destek
Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen ve Cumhurbaşkanı Kararı ile olağanüstü hal ilan edilen illerde ortaya çıkan ihtiyaçların hızla tespit edilmesi ve sosyo-ekonomik toparlanmanın sağlanması amacıyla Bölgesel Kalkınma Odaklı Toparlanma Acil Eylem Programı başlatıldı. Bu program, depremden etkilenen illerdeki beş kalkınma ajansı (İpekyolu, Doğu Akdeniz, Fırat, Karacadağ ve Çukurova) aracılığıyla uygulanıyor.
Programla, depremden etkilenen bölgelerin ekonomik ve sosyal açıdan inşası ve ihyası, altyapının ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesi, ekonomik toparlanma ve büyümeye yönelik tedbirlerin alınması, sosyal ve kültürel canlanmanın sağlanması ve bölgenin afetlere dayanıklılığının artırılması için projeler yürütülüyor.
Bu çerçevede deprem bölgesindeki kalkınma ajanslarına 745,7 milyon lira kaynak aktarıldı. Program kapsamında 2025 yılı fiyatlarıyla destek tutarı 1,5 milyar lira, toplam bütçesi yaklaşık 1,8 milyar lira olan 53 proje, Bakanlık tarafından onaylandı. Bu projelerin saha uygulamaları başlatıldı. Bu projelerden 236 milyon lira bütçeli ve 203,9 milyon lira destek tutarına sahip 8'i 2024'te uygulanmaya başladı.
Bölgelere yönelik tehdit ve risklerin önlenmesi, yenilik ve girişimcilik kapasitesinin geliştirilmesi amacıyla yapılan fizibilite çalışmalarına da 22,5 milyon lira katkı sağlandı.
Ayrıca, proje teklif çağrısı yöntemi uygulanmadan 7 güdümlü projeye verilen destek tutarı 200,5 milyon lira oldu.
Yaklaşık 19 bin kişi ve kuruma bilgilendirme hizmeti verildi
Ajanslar bünyesinde il düzeyinde faaliyet gösteren Yatırım Destek Ofisleri de bölgelerinin yatırım olanaklarının tanıtılması ve potansiyel yatırımcılara destek olunması amacıyla izin ve ruhsat takipleri ile devlet destekleri hakkında bilgilendirme yapılması gibi görevler üstlendi. Ofisler, 2024'te 20 yatırımcının izin ve ruhsat işlemlerine yardımcı olurken bunlardan 16'sının işlemleri tamamladı. Ayrıca, 18 bin 868 kişi veya kuruma bilgilendirme ve danışmanlık hizmeti sunuldu. Ofisler saha ziyaretleri kapsamında 4 bin 392 firmanın da kapısını çaldı.
