Tarım ve Orman Bakanlığı, 2025 yılı yaş çay alım fiyatını sosyal medya platformu X üzerinden duyurdu. Açıklamaya göre, yaş çayın kilogram fiyatı 25,44 TL olarak belirlendi. 2024 yılında uygulanan 17 TL taban fiyat ve 2 TL destekleme primiyle kıyaslandığında nominal olarak ciddi bir artış görülüyor. Ancak Rize ve çevre illerdeki üreticiler bu fiyatı farklı şekillerde yorumluyor. Bir çok Rizeli çay üreticisi 1 kg. çayla en az 2 simit alınması için ek zamın gündeme getirilmesi ve Yaş çay fiyatının 30 TL.ye tamamlanması en büyük beklentisi içerisinde
Üreticiler İkiye Bölündü
Fiyat açıklamasının ardından yaş çay üreticileri arasında görüş ayrılıkları oluştu. Bazı üreticiler, fiyatın geçen yıla göre yaklaşık %35 artmasını olumlu karşılarken, büyük bir kesim ise enflasyon, girdi maliyetleri ve bölgesel ekonomik gerçekler ışığında fiyatın yetersiz olduğunu savunuyor.
Rizeli çay üreticilerinden bazıları “Geçen yıl mazot 20 liraydı, şimdi 40’ı geçti. Gübre fiyatları neredeyse ikiye katlandı. 25 lira bize kar değil, sadece ayakta kalma fiyatı,” ifadelerini kullandı.
Buna karşılık bir başka üreticide fiyat artışının en azından bir hareketlilik yarattığını belirterek, “Her yıl kötüye gidiyorduk. En azından bu yıl biraz toparlanma olur. Tamam yeterli değil ama kıpırdanma var,” dedi.
Destekleme Priminin kaldırılmasına Tepkiler
Bakanlık açıklamasında destekleme primine dair net bir ifade yer almaması da üreticiler arasında kafa karışıklığı yarattı. Eğer 25,44 TL’lik fiyat destekleme dahil rakamsa, geçen yıla göre artış oranı düşec ek ve üretici açısından alım gücü ciddi şekilde gerilemiş olacak. Bu belirsizlik, bölge halkı arasında eleştirilerin dozunu artırıyor. Ancak Bakanlık açıklaması ile t ek fiyat 25.44 tl. taban fiyat açıklandı ve destekleme primi kaldırıldı.
Çay Üreticileri Dayanışma Derneği de “Açıklanan fiyat, destekleme hariçse kısmen kabul edilebilir. Ancak eğer bu rakama destekleme de dahilse, bu, üreticiyle alay etmektir,” dedi.
Siyasi Etkiler: İktidar Ek Zam Açıklayabilir mi?
Yaş çay fiyatına yönelik artan tepkiler, özellikle Rize gibi AK Parti’nin geleneksel olarak güçlü olduğu bölgelerde, siyasi yansımaları da gündeme getiriyor. Sosyal medyada ve yerel basında yer alan yorumlarda, birçok üretici ve bölge sakini hükümete çağrıda bulunarak ek zam talebinde bulunuyor.
Siyasi analist Dr. Bülent Saylan’a göre, yaş çay fiyatı Karadeniz seçmeninde “ekonomik duyarlılık barometresi” işlevi görüyor: “Rize ve Artvin gibi illerde yaş çay sadece ekonomik değil, kültürel bir ürün. Seçimlere yaklaşırken hükümetin bu konudaki duyarlılığı artırması, ek düzenleme ya da zam kararı alması mümkün.”
Muhalefetten Tepki ve Alternatif Öneriler
CHP Rize İl Başkanı da yaptığı açıklamada, açıklanan fiyatın “çiftçiye reva görülen açlık sınırı” olduğunu öne sürdü ve yaş çayda maliyet esaslı fiyatlandırma yapılması gerektiğini vurguladı. İYİ Parti ve bazı bağımsız milletvekilleri ise Meclis gündemine çay fiyatlarının yeniden değerlendirilmesi için önerge vereceklerini duyurdu.
Beklentiler Sürüyor
Rize ve çevresinde yaş çay fiyatı sadece ekonomik değil, aynı zamanda sosyal ve siyasal bir mesele olarak önemini koruyor. Üretici kesimin önemli bir kısmı açıklanan fiyatı yetersiz bulurken, hükümetin bu eleştirileri ne ölçüde dikkate alacağı merak konusu. Özellikle önümüzdeki haftalarda Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan destekleme priminin kaldırılması ile birlikte yeni bir fiyat düzenlemesi yapması bölgedeki beklentilerin en büyüğü. Beklenti 1 kg yaş çayla en az 2 simit alınabilsin
Bakalım Tarım Bakanlığı çay üreticisini p ek d ememnun etmeyen bu ücreti arttrıacak mı?
