Rizeli çalışanlara erken emeklilik müjdesi! Türkiye’de uzun süredir tartışılan staj ve çıraklık sigortası mağduriyeti, Meclis’e gelmesi beklenen torba yasa ile tarihe karışabilir. Eğer düzenleme yasalaşırsa, staj veya çıraklık döneminde yapılan sigortalar emeklilik başlangıcı olarak kabul edilecek ve yüz binlerce kişi erken emeklilik hakkına kavuşacak.
Staj Sigortası Neden Sayılmıyordu?
Türkiye’de sosyal güvenlik sistemi, primleri kısa ve uzun vadeli sigorta kolları olarak ikiye ayırıyor.
Kısa Vadeli Sigorta Kolları: İş kazası ve meslek hastalıklarını kapsıyor.
Uzun Vadeli Sigorta Kolları: Emeklilik için gerekli malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarını içeriyor.
Bugüne kadar staj ve çıraklık sigortaları yalnızca kısa vadeli sigorta kapsamında değerlendirildiği için, bu primler emeklilik hesabına dahil edilmiyordu. Rizeli milyonlarca genç, “Sigortam yattı ama başlangıç sayılmadı” diyerek mağduriyet yaşıyordu.
Torba Yasayla Neler Değişecek?
Meclis’e gelmesi beklenen torba yasa ile:
Staj veya çıraklık sigortasının yapıldığı tarih emeklilik başlangıcı olarak kabul edilecek.
Prim gün sayısı artmasa bile sigorta başlangıcı öne çekilecek.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Ahmet Yılmaz, bu düzenlemeyi “hakkaniyet temelli bir değişiklik” olarak yorumluyor:
“Rizeli vatandaş da dahil olmak üzere, devletin bilgisi dahilinde ilk kez çalışmaya başlayan herkes, o günü sigorta başlangıcı olarak görmek istiyor. Bu adım, EYT gibi düzenlemelerden faydalanmayı mümkün kılacak.”
Kimler Faydalanacak?
EYT Kapsamındakiler: 8 Eylül 1999 öncesi sigorta başlangıcı olan kişiler EYT’den yararlanabiliyor. Eğer biri 1997’de staj yapmış, 2000’de işe başlamışsa, staj tarihi başlangıç sayıldığında EYT kapsamına girecek.
Kadın Çalışanlar: Staj tarihi başlangıç sayılırsa, önceki doğumlar için de borçlanma hakkı doğacak. Örnek olarak, 1997’de staj yapan ve 1998’de doğum yapan bir kadın, 2000’de işe başlamış olsa bile, 1998 doğumunu borçlanarak 720 güne kadar prim kazanabilir ve erken emekli olma şansı yakalayabilir.
Emeklilik Yaşına Etkisi
Sigorta başlangıcı ne kadar erken olursa, emeklilik yaşı da o kadar düşüyor. Yeni düzenleme, prim eksiği bulunan veya EYT’yi kıl payı kaçıran Rizeliler için emeklilik yaşını 1–2 yıl öne çekebilir.
Süreç Nasıl İşleyecek?
Torba Yasaya Eklenmesi: Maddenin komisyon onayıyla yasa teklifine dahil edilmesi.
TBMM Genel Kurulu: Yasa teklifinin Meclis’te kabul edilmesi.
Resmî Gazete: Cumhurbaşkanı onayının ardından yayımlanmasıyla yürürlüğe girmesi.
Yetkililer, düzenlemenin önümüzdeki yasama döneminde Meclis gündemine taşınacağını belirtiyor. Rizeli çalışanlar, yıllardır süren mağduriyetlerinin son bulmasını umutla bekliyor.
