İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından yapılan son açıklamaya göre, 2025 Eylül ayında İstanbul'daki perakende fiyatlar aylık olarak %3,19, yıllık bazda ise %40,75 oranında artış gösterdi. Veriler, 2023=100 üstünden hesaplandı ve bu sonuçlar tüketicilerin yaşam maliyetleri üzerinde önemli bir etki yarattı.
İstanbul'da Eğitim Harcamaları Rekor Artış Gösterdi
2025 Eylül ayında en dikkat çekici artış eğitim harcamaları kategorisinde yaşandı. Yeni eğitim döneminin başlamasıyla birlikte, kırtasiye malzemeleri, özel okul ve dershane ücretleri gibi kalemlerde %24,26 oranında bir yükseliş kaydedildi. Bu durum, ailelerin bütçelerine ek bir yük getirirken, okul masraflarının artmasının nedenleri arasında enflasyon baskıları ve alım gücündeki azalma yer alıyor. Çocukların eğitim giderlerinin arttığı bu dönemde, ebeveynler alternatif mali planlar yapma arayışına girdi. Eğitim giderlerindeki bu artış, ekonomik durgunluk ve fiyatların yükselmesi nedeniyle aileler arasında endişelere yol açtı.
Ulaşım ve Gıda Harcamalarındaki Artışlar
Eylülde ulaştırma harcamalarında %4,40 oranında bir artış gerçekleşti. Bu artışta kamu kaynaklı fiyat düzenlemelerinin etkisi büyük oldu. Ulaştırma giderleri, zamlanan akaryakıt fiyatları ve ulaşım hizmetlerinin artan maliyetleri sebebiyle devamlı bir yükseliş gösteriyor. Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda ise mevsimsel etkilerle birlikte fiyatlar %3,85 artış kaydetti. Sebze ve meyve fiyatlarında gözle görülür yükselişler dikkat çekti. Üretim koşullarının zorluğu ve piyasa dengesizliği, gıda fiyatlarının yükselmesinde önemli bir rol oynamakta. Bu durum, en temel gıda ihtiyaçlarının bile karşılanmasını zorlaştırdı.
Diğer Harcama Gruplarındaki Fiyat Değişimleri
Eylül ayında diğer harcama gruplarında da çeşitli artışlar gözlemlendi. Eğlence ve kültür harcamaları %3,15, lokanta ve otel giderleri %2,57, konut masrafları %2,28, çeşitli mal ve hizmetler %1,95, ev eşyası %1,82 oranında arttı. Giyim ve ayakkabı gibi temel ihtiyaçlarda ise artış oranı daha düşük olarak %0,36 seviyesinde kaydedildi. Öte yandan, alkollü içecekler ve tütün grubunda %0,05 oranında bir azalış yaşandı. Sağlık ve haberleşme harcamalarında ise herhangi bir fiyat değişikliği görülmedi. Tüm bu bilgiler, tüketicilerin yaşam standartlarının giderek zorlu hale geldiğini gösteriyor.
Toptan Fiyatlarda Yükseliş Devam Ediyor
Toptan fiyat hareketlerini gösteren Toptan Eşya Fiyatları İndeksi, 2025 Eylül ayında %1,29 oranında bir artış göstermiştir. Bir önceki yılın aynı dönemine nazaran ise bu oran %22,12'ye ulaşmıştır. Farklı gruplara göre yapılan analizlerde işlenmemiş maddelerde %2,76, gıda maddelerinde %1,41, madenlerden %1,03, yakacak ve enerji grubunda %0,82, inşaat malzemeleri alanında ise %0,44 artış gözlemlendi. Kimyevi maddeler kısmında %0,29 oranında bir düşüş yaşanırken, mensucat grubunda herhangi bir değişim yaşanmamıştır. Toptan fiyat artışları, üreticilerin maliyetlerini doğrudan etkilemekte ve nihai tüketicilere yansıyan fiyatların artmasına yol açmaktadır.
Yıllık Ortalama Artışlar ve Sonuçlar
2025 yılı Eylül ayında yıllık ortalamalara baktığımızda, inşaat malzemelerinde %61,10, mensucat da %49,05, gıda maddelerinde %29,77, işlenmemiş maddelerde %28,32, yakacak ve enerji maliyetlerinde %23,19, kimyevi maddelerde ise %22,15 oranında artışlar yaşanmıştır. Madenler grubunda ise yıllık artış %18,15 düzeyinde belirlenmiştir. Bu istatistikler, genel ekonomik durumun halk üzerinde yarattığı etkiyi gözler önüne seriyor ve enflasyonun yüksek seyri, fiyatların daha da artabileceğinin sinyallerini veriyor. Ekonomik zorluklar içinde boğuşan birçok ailenin, bu artışlar karşısında nasıl bir yol izleyeceği merak konusu.
