1970’li yıllarda Türkiye’de yaşanan siyasi cinayetler ve 1981’de Vatikan’da Papa II. Ioannes Paulus’a yönelik suikast girişimi, Mehmet Ali Ağca adını dünya gündemine taşıdı. Hem Türkiye’deki suç geçmişi hem de uluslararası etkileri olan olaylar nedeniyle Ağca, modern tarihin en çok tartışılan isimlerinden biri olmaya devam ediyor.
Gençlik Yılları ve Türkiye’deki Suç Geçmişi
1958 yılında Malatya’da doğan Mehmet Ali Ağca, gençlik döneminde İstanbul’a taşındıktan sonra çeşitli ideolojik ve yasadışı yapılanmalarla ilişkilendirildi. Bu süreçte Bulgaristan bağlantılı kaçakçılık faaliyetlerinde bulunduğu iddia edildi.
1 Şubat 1979’da Milliyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Abdi İpekçi, İstanbul’da silahlı saldırıda hayatını kaybetti. Suikastın faili olarak yakalanan Ağca, tutuklanarak cezaevine gönderildi. Ancak yalnızca 6 ay cezaevinde kaldıktan sonra firar ederek Bulgaristan’a kaçmayı başardı.
Ağca'nın kaçışı ve sonraki süreçte ortaya çıkan ilişkiler, dönemin siyasi atmosferinde büyük tartışmalar yarattı.
Papa II. Ioannes Paulus’a Suikast Girişimi
Mehmet Ali Ağca, 13 Mayıs 1981’de Vatikan’daki Aziz Petrus Meydanı’nda, Papa II. Ioannes Paulus’a art arda ateş etti. Kurşunlar Papa’nın bağırsağı ve sol eline isabet etti. Ağca olay yerinde güvenlik güçlerince yakalandı ve İtalya’da yargılanarak ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.
Cezaevindeyken Papa, Ağca’yı affettiğini açıklayarak 1983 yılında kendisiyle özel bir görüşme gerçekleştirdi. Bu görüşme dünya kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Ağca ayrıca cezaevinde Hristiyanlığı seçtiğini iddia etti.
Türkiye’ye İade Süreci ve Tahliye
İtalya’daki hapis sürecinin ardından Mehmet Ali Ağca, 2000 yılında affedilerek Türkiye’ye iade edildi. Türkiye’de, Abdi İpekçi suikastı başta olmak üzere çeşitli suçlardan aldığı cezalar değerlendirildi ve süreç sonunda 18 Ocak 2010’da tahliye edildi.
Serbest kaldıktan sonra Ağca’nın attığı ilk adımlardan biri, Papa II. Ioannes Paulus’un mezarını ziyaret etmek oldu. Vatikan’a giderek mezara beyaz güller bırakan Ağca, bu davranışıyla uluslararası kamuoyunda yeniden gündeme geldi.
Suikastların Ardındaki Tartışmalar ve Siyasi İddialar
Ağca’nın hem İpekçi suikastı hem de Papa suikast girişimi, bugüne dek çok sayıda teori ve tartışmanın merkezinde yer aldı. Kendini zaman zaman “paralı asker” olarak tanımlayan Ağca’nın;
Ülkü Ocakları,
Uluslararası istihbarat örgütleri,
Kontrgerilla yapılanmaları,
Soğuk Savaş dönemi siyasi dengeleri
ile bağlantılı olduğu iddia edildi. Bu iddiaların bir kısmı hiçbir zaman net şekilde kanıtlanamadı; ancak olayların karmaşık uluslararası boyutu, Ağca’yı tarihin en çok tartışılan figürlerinden biri hâline getirdi.
Mehmet Ali Ağca Hâlâ Neden Gündemde?
Ağca’nın hayatı, Osmanlı’dan günümüze uzanan modern Türk siyasi tarihinde derin izler bırakan olaylarla örtüşüyor. Uluslararası suikast girişimi, Soğuk Savaş’ın gölgesindeki Avrupa siyaseti ve Türkiye’nin çalkantılı 1970'leri düşünüldüğünde, Ağca'nın ismi hâlâ tartışma yaratmaya devam ediyor.
