Torba yasa teklifinin Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulması, sosyal haklar alanında önemli değişikliklerin kapılarını araladı. Bu düzenlemelerin içerisinde taşeron işçilerin kadroya alınması, memurlara yönelik 3600 ek gösterge, ev kadınlarına sigorta prim desteği ile esnafın erken emeklilik imkanları yer alıyor.
Taşeron İşçilere Kadro Düzenlemesi
2023 yılında duyurulan taşeron işçilerine kadro verilmesi ile ilgili çalışmalarda sona yaklaşılmış durumda. Bu torba yasada taşeron işçilere kadro verilmesine ilişkin düzenlemenin yer alması bekleniyor. Meclis genel kurulu tarafından kabul edilen 43 maddelik ikinci bölümde yer alan bu madde, taşeron işçilerin durumunu değiştirecek adımların atılmasına olanak sağlamaktadır. Görüşmelerin tamamlanmasının ardından, yeni düzenlemenin Resmi Gazete'de yayınlanmasıyla birlikte yürürlüğe girmesi bekleniyor. Bu değişiklik ile birlikte yaklaşık 100 bin taşeron işçinin beklentileri karşılanmış olacak.
Memurlar İçin 3600 Ek Gösterge
Torba yasada memurlar için bir diğer önemli düzenleme ise 3600 ek göstergenin verilmesine yöneliktir. Bu maddeden birinci derecedeki tüm memurlar yararlanacak. Memur konfederasyonları ile yürütülecek çalışmaların tamamlanmasının ardından bu düzenleme Meclis'e sunulacak. Önceki düzenlemelerin dışındaki memur, şef, tekniker, veri hazırlama kontrol işletmeni gibi pozisyonlarda çalışan kamu görevlileri de bu haktan faydalanacak. Beklentilere göre, bu düzenlemeden 500 binin üzerinde memurun yararlanması öngörülüyor. Yürürlüğe girmesiyle beraber çalışan memurların emekli ikramiyeleri ve aylıkları artacak, bu da emekli olan memurların sosyal güvenliğini önemli ölçüde güçlendirecek.
Esnafa Erken Emeklilik Kolaylığı
Torba yasada yer alan bir diğer düzenleme ise esnaf için erken emeklilik imkanları sunuyor. Bağ-Kur'lular için prim gün şartı 9000'den 7200'e indirilecektir. Bu durum, özellikle küçük esnaf için büyük bir kazanım olarak değerlendiriliyor. Düzenlemeden faydalanacak olan küçük esnaf tanımı, '10 ve altı çalışanı bulunan' esnafı kapsıyor. Eğer düzenleme tüm süreleri kapsarsa, EYT kapsamında 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olan erkek esnaf ile bu tarihten sonra sigortalı olan erkek ve kadın esnaf, prim gün şartını 7200'e düşürerek emeklilik hakkını elde edebilecek. Bu değişiklik ile emeklilik için gerekli süre ve koşullarında önemli bir kolaylık sağlanmış olacak.
Ev Kadınlarına Sosyal Destek
Ev kadınlarına yönelik sosyal güvence sağlamak amacıyla yeni düzenlemeler de hayata geçiriliyor. Bu kapsamda, isteğe bağlı sigorta primlerinin üçte biri devlet tarafından karşılanacak. Mevcut asgari ücret üzerinden hesaplandığında, en düşük isteğe bağlı sigorta primi 6.400 lira 80 kuruş olarak belirlenirken, düzenleme ile birlikte bu tutarın 2.133 lira 60 kuruşunu devlet üstlenecek. Böylece ev kadınları aylık 4.267 lira 20 kuruş ödeyerek emekli olma imkanı bulacak. Bu adım, ev kadınlarının ekonomik bağımsızlıklarını güçlendirirken sosyal güvence açısından da daha sağlam bir temele oturacak.
Anne Olmanın Getirdiği İmkanlar
Kadınların emeklilik yaşını belirlemede çocuk sayısının etkili olacağı bir düzenleme de gündeme geliyor. Ağır işlerde uygulanan yıpranma payına benzer bir sistemin hayata geçirilmesi planlanıyor. Bu sistemin uygulamaya girmesi durumunda, kadınların çocuk sayısına göre emeklilik yaşından indirim yapılabilecek ve ek prim avantajları sağlanabilecek. Düzenleme, kadınların emeklilik süreçlerini daha esnek hale getirirken, iş gücüne katılımlarını artırmayı hedefliyor.
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi
Sosyal güvenlik sisteminin güçlendirilmesi amacıyla, tamamlayıcı emeklilik ve sağlık sistemleri ile ilave sağlık güvencesi sağlanması planlanıyor. Otomatik katılım sisteminin işveren katkıları ile genişletileceği bu yeni tamamlayıcı emeklilik sistemi, bireylerin emeklilik gelir düzeylerini artırmayı hedefliyor. Ayrıca, ikinci basamak emeklilik sistemine dönüştürülecek bu sistem, katılımcıların daha iyi bir sosyal güvenliğe sahip olmalarına olanak tanıyacak. Bu değişim, toplum genelinde emeklilik refahını artırma anlamında önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.