Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik savaşının dördüncü yılına girerken, Türkiye'deki savaş mağdurlarını derinden etkileyen önemli bir karar alındı. Ticaret Bakanlığı, Ukrayna plakalı araçların 2025 sonuna kadar Türkiye'den çıkarılması gerektiğini, bu süre içerisinde herhangi bir uzatma yapılmayacağını açıkladı. Bu durum, özellikle Ukrayna'daki savaş nedeniyle Türkiye'ye sığınmak zorunda kalanlar arasında büyük bir infiale neden oldu.
Kararın Tepkileri
Bahsi geçen karara karşı en sert eleştirilerden biri, Kırım Tatar kökenli gazeteci ve aktivist İsmet Yüksel'den geldi. Yüksel, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada bu adımı "vicdansızlık" olarak tanımlayarak, Türk vatandaşları ve Ukraynalı sivillerin ellerindeki "son varlıklarının" da ellerinden alınmakta olduğunu belirtti. Ticaret Bakanlığı'nın almış olduğu karar, savaşın dördüncü yılına girdiği bir dönemde yapıldığından, bu durum mağdurlar için ikinci bir darbe olarak algılanıyor. Özellikle, savaş başlangıcında Türkiye'ye sığınan Ukraynalıların ve Türk işçilerinin yaşadığı maddi zorluklar göz önünde bulundurulduğunda, bu kararın getireceği sonuçlar oldukça somut hale geliyor.
Vize Almanın Zorluğu
Yüksel, Ukrayna plakalı araçların Türkiye dışına çıkarılabilmesi için gerekli olan vizenin Bulgaristan veya Romanya üzerinden alınması gerektiğini ifade etti. Ancak mevcut koşullarda bu vizenin 1-2 ay içerisinde alınmasının neredeyse imkânsız olduğunu vurguladı. Bu durum, Ukrayna'da yaşayan ve Türkiye'ye sığınmış kişilerin umutlarını iyice zora sokuyor. Sadece araçlarını kaybetme tehlikesi değil, aynı zamanda vizesiz çıkamayacak olmaları, onların yaşamlarını daha da zorlaştırıyor. Dolayısıyla, bu süreçte Türk vatandaşları ve Ukraynalı siviller için ciddi bir risk oluşuyor ve bu durum onların hayat standartlarını tehdit ediyor.
Hayati Öneme Sahip Araçlar
Yüksel, savaş mağdurlarının Türkiye'de iş bulduğunu aktarırken, araçların bu bireyler için günlük yaşamın sürdürülebilmesi açısından hayati bir öneme sahip olduğunu belirtti. İşe gidiş gelişler, çocukların okula taşınması gibi durumlarda araçların sağladığı kolaylıklar, savaşın yarattığı zorluklar içerisinde çok kritik bir hale geldi. Yüksel, insanların yeni araç alacak maddi imkânlarının olmadığını da ifade ederek, mevcut durumun zorluğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Araçlar, sadece bir ulaşım aracı olmanın ötesinde, insanların yaşamlarını devam ettirebilmesi için birer can simidi haline gelmiş durumda.
Artan İstismar Vakaları
Bahsi geçen karar sonrasında, sosyal medyada insanların çaresizlik içinde "Aracınızı ölü fiyatına alalım, Ukrayna'ya götürelim" gibi ilanlarla karşılaşması, toplumda yeni bir istismar dalgasını doğurmuş durumda. Yüksel, bu tür ilanların artmasının, insanların zor durumda kaldıklarının bir göstergesi olduğunu belirtti. Çaresizlik içinde kalan mağdurların bu durumdan nasıl olumsuz etkilendiğini gözler önüne seren bu gelişmeler, sosyal adaletin sağlanması için bir çağrıda bulunuyor. Savaşın yarattığı mağduriyetler, yalnızca fiziksel ya da maddi kayıplarla sınırlı kalmıyor; aynı zamanda insani değerlerin de hiçe sayıldığı bir ortam yaratıyor.
Öneriler ve Talepler
İsmet Yüksel, Ticaret Bakanlığı'ndan karardan vazgeçmemesi hâlinde iki önemli öneride bulundu. İlk olarak, savaş sona erene kadar geçici plaka uygulaması getirilmesi gerektiğini ifade etti. İkinci olarak ise, Ukrayna plakalı araçların Türkiye'deki diğer yabancı plakalı araçlar ile aynı vergi sistemine dâhil edilmesini öneren Yüksel, bu süreçte sürenin en az 6-12 ay uzatılmasının hayati önem taşıdığını dile getirdi. Yüksel, insanların bu yeni duruma adaptasyon süreci için makul bir zaman tanınması gerektiğini vurgulayarak, mevcut durumun sona ermesi için toplumun susturulması yerine desteklenmesi gerektiğini belirtti. Bu insanların evlerini ve hayatlarını kaybettikleri bir süreçte, en son varlıkları olan araçlarını da kaybetmemeleri gerektiğinin altını çizdi.