Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk, yalnızca bir asker, lider ve devlet adamı değil; aynı zamanda doğaya, insanlara ve hayvanlara büyük bir sevgiyle yaklaşan bir insandı. Onun yaşamında hayvanların özel bir yeri vardı. Bu sevginin en güzel örneği ise, Atatürk’ün ilk evcil hayvanı olan “Foks” isimli Alman kurdu köpeğidir.
🐾 Atatürk ve Hayvan Sevgisi
Atatürk’ün hayvanlara olan ilgisi, çocukluk yıllarına kadar uzanır. Selanik’te büyüdüğü dönemde, sokak hayvanlarına yiyecek ve su verdiği, onlara şefkatle yaklaştığı bilinmektedir. Askerî hayatı boyunca da hayvanlara karşı aynı duyarlılığı göstermiş, atlara ve köpeklere büyük bir özenle yaklaşmıştır.
Cumhuriyet’in ilanından sonra da bu sevgi hiç azalmamıştır. Çankaya Köşkü ve Dolmabahçe Sarayı, yalnızca devlet işlerinin yürütüldüğü yerler değil, aynı zamanda Atatürk’ün dostu olan hayvanlarla paylaştığı sıcak birer yuva hâline gelmiştir.
🐶 İlk Dostu “Foks”un Hikâyesi
Atatürk’ün ilk evcil hayvanı Foks, bir Alman kurdu (German Shepherd) cinsindeydi. Kendisini tanıyan yakın çevresinden hediye edilen bu köpek, kısa sürede Atatürk’ün en sadık dostu hâline geldi. Foks, zeki, koruyucu ve son derece sevecen bir karaktere sahipti.
Atatürk, Foks’a büyük bir sevgiyle yaklaşır, onu gittiği her yere götürürdü. Dolmabahçe Sarayı’nda ya da Çankaya Köşkü’nde devlet meseleleriyle meşgul olduğu anlarda bile, Foks hep yakınındaydı. Zaman zaman Atatürk’ün çalışma odasının kapısında sessizce bekler, sahibinin toplantıdan çıkmasını sabırla gözlerdi.
🤍 Foks’un Atatürk ile Olan Bağı
Atatürk, Foks’u yalnızca bir evcil hayvan değil, gerçek bir dost olarak görüyordu. “Sadakat” kavramını en iyi şekilde temsil eden bu köpek, onun için huzur kaynağıydı. Yoğun ve stresli günlerde bile Foks’un yanında vakit geçirmek Atatürk’e rahatlık verirdi.
Anlatılanlara göre, Foks Atatürk’ün gelişini uzaktan hisseder, toplantı bitmeden hemen ayağa kalkar ve sahibini karşılamak için kapıya yönelirdi. Bu derin bağ, sadece bir insan-hayvan ilişkisi değil, karşılıklı sevgi ve güvenin sembolüydü.
🏛️ Dolmabahçe ve Çankaya’da Birlikte Geçen Günler
Atatürk ve Foks’un en güzel anıları, Dolmabahçe Sarayı ve Çankaya Köşkü’nde yaşanmıştır. Foks, sabah yürüyüşlerinde Atatürk’e eşlik eder, dinlenme anlarında ise onun yanından hiç ayrılmazdı. Saray görevlilerinin anlattıklarına göre, özellikle Atatürk hasta olduğu zamanlarda Foks yatağının başından bir an bile ayrılmamış, sessizce beklemiştir.
🐕 Atatürk’ün Diğer Hayvanları
Foks’tan sonra da Atatürk’ün çevresinde pek çok hayvan olmuştur. “Alp”, “Yaver” ve “Sarı” isimli diğer köpekleri, ayrıca “Sarı” adını verdiği bir kedisi onunla uzun yıllar yaşamıştır. Bunun yanı sıra, atlar ve kuşlar da Atatürk’ün ilgilendiği hayvanlar arasındaydı. Ancak Foks, her zaman “ilk dost” olarak özel bir yere sahip olmuştur.
💬 Hayvan Haklarına Bakışı
Atatürk, hayvanların da duyguları ve değerleri olduğuna inanırdı. Onlara yapılan muamelenin bir toplumun medeniyet seviyesini gösterdiğini düşünürdü. Bu görüşünü özetleyen şu sözüyle hatırlanır:
“Bir milletin medeniyet seviyesi, hayvanlara olan davranışından anlaşılır.”
Bu anlayış, günümüzde Türkiye’de hayvan haklarının önemsenmesi ve hayvan sevgisinin yaygınlaşmasında büyük bir ilham kaynağı olmuştur.
🌹 Foks’un Vefatı ve Atatürk’ün Üzüntüsü
Ne yazık ki Atatürk’ün en sadık dostu Foks, ömrünü Dolmabahçe Sarayı’nda tamamlamıştır. Foks’un ölümü, Atatürk’ü derinden üzmüştür. Onun anısına büyük bir sevgiyle sahip çıkmış ve Foks’un mezarını Dolmabahçe Sarayı bahçesine yaptırmıştır.
Bu davranış, Atatürk’ün dostuna duyduğu minnettarlığın ve hayvan sevgisinin en dokunaklı göstergesidir.
🕊️ Sonuç
Atatürk’ün ilk evcil hayvanı olan Foks, yalnızca bir köpek değil, Türk tarihinin en özel dostluk hikâyelerinden birinin kahramanıdır. Atatürk’ün yaşamındaki bu sade ama anlamlı detay, onun insan ve doğa sevgisinin derinliğini bir kez daha gözler önüne serer.
Foks, sadakatin, dostluğun ve sevginin simgesi olarak Atatürk’ün kalbinde sonsuza dek yaşamıştır.
