Dizde şişlik, halk arasında "dizde su toplaması" olarak da bilinen ve sıkça karşılaşılan bir durumdur. Çoğu zaman basit bir düşme veya zorlanma sonucu olarak görülse de, bu şişlik aslında vücudun verdiği önemli bir sinyaldir.
Diz eklemi içindeki veya çevresindeki dokularda sıvı birikmesi (efüzyon) anlamına gelen bu durum, altta yatan ciddi bir problemin habercisi olabilir.
Diz şişliğine genellikle ağrı, sertlik hissi, hareket kısıtlılığı ve bazen de dizde sıcaklık artışı eşlik eder.
Peki, bu şişliğin kaynağı nedir ve ne zaman ciddiye alınmalıdır?
Sadece Travma Değil, İçsel Sorunlar da Şişliğe Yol Açıyor Dizde şişlik denildiğinde akla ilk gelen nedenler genellikle travmalar, yani düşme, darbe, menisküs yırtıkları veya ön çapraz bağ gibi bağ yaralanmalarıdır.
Bu tür akut yaralanmalar dizde ani kanamaya veya reaksiyona bağlı sıvı artışına neden olabilir.
Ancak dizdeki şişliğin nedeni her zaman bu kadar belirgin bir yaralanma olmayabilir.
Bazen ağrı ve şişlik, eklemin kendisindeki iltihaplı romatizmal hastalıklardan veya zamanla gelişen kireçlenmeden (osteoartrit) kaynaklanır.
Hatta bazen dizde şişlik ve ödem şikayetleri, çoğu zaman kemik iliği ödemi gibi içsel nedenlerden kaynaklanabilir.
Göz Ardı Edilen Risk: Kemik İliği Ödemi Kemik iliği ödemi, diz eklemini oluşturan kemiklerin içinde, adeta bir "kemik içi morarması" gibi gelişen stres reaksiyonudur.
Bu durum, dışarıdan belirgin bir yaralanma olmaksızın, kemiğin içindeki basıncın artmasıyla şiddetli ve inatçı ağrıya yol açabilir ve bu ağrıya sıklıkla dizde şişlik de eşlik eder.
MR görüntüleme ile teşhis edilebilen bu durum, özellikle istirahatle geçmeyen diz ağrılarında akılda tutulmalıdır.
Uzmanlar, bu tür derin ve inatçı ağrılarda altta yatan nedeni bulmanın kritik olduğunu belirtiyor.
Nitekim Op.
Dr.
Utku Erdem Özer, kemik iliği ödemi tedavisinde erken tanının, sorunun kronikleşmesini önlemek ve kemikte kalıcı hasar oluşmasını engellemek adına büyük önem taşıdığına dikkat çekiyor.
Diz Şişliğinde Evde İlk Müdahale: RICE Protokolü Dizde şişlik fark edildiğinde, altta yatan neden ne olursa olsun, ilk müdahale olarak bilinen RICE protokolü uygulanabilir: Rest (Dinlenme): Dizi zorlayıcı aktivitelerden kaçınmak.
Ice (Buz): Şişliği ve iltihabı azaltmak için 15-20 dakikalık buz uygulamaları yapmak.
Compression (Kompresyon): Elastik bir bandaj ile dize hafif baskı uygulamak.
Elevation (Yükseltme): Dizi kalp seviyesinin üzerinde tutarak ödemin dağılmasına yardımcı olmak.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Evde uygulanan bu yöntemlere rağmen şişlik birkaç gün içinde azalmıyor, ağrı şiddetleniyor, dizin üzerine basmakta zorlanıyor veya şişliğe ateş ve kızarıklık eşlik ediyorsa (enfeksiyon belirtisi olabilir), vakit kaybetmeden bir ortopedi uzmanına başvurmak şarttır.
Dizdeki şişlik, basit bir zorlanmadan kemik iliği ödemine kadar pek çok farklı sorunun ortak belirtisi olabilir.
Bu sinyali doğru okumak ve erken müdahale ile altta yatan nedeni tedavi etmek, uzun vadeli eklem sağlığı için en kritik adımdır.
Kaynak: utkuerdemozer.com
