Rize’de çay severler için paylaşılan önemli bir uyarı, Türk çayının aromasını korumanın püf noktalarını yeniden gündeme getirdi. Uzmanlara göre, kaynar suyu doğrudan çay yapraklarının üzerine dökmek, çayın özünü yakarak tadını acılaştırıyor. Doğru su sıcaklığı, kaliteli su seçimi ve uygun demlik kullanımı, Türk çayının kendine özgü kokusunu ve rengini korumanın en kritik adımları arasında yer alıyor.
Türkiye’de günün her saati içilen çay, sadece bir içecek değil, bir kültür simgesi. Ancak küçük bir demleme hatası, bu geleneksel lezzetin doğallığını tamamen bozabiliyor.
Aromayı bozan en büyük hata: Kaynar suyu doğrudan dökmek
Çay demleme sırasında en sık yapılan hata, su kaynar kaynamaz çay yapraklarının üzerine dökmek. Bu işlem, yaprakların yüzeyini yakarak içindeki uçucu yağları ve aromatik bileşenleri yok ediyor.
Uzmanlar, suyun kaynadıktan sonra yaklaşık bir dakika dinlendirilmesini öneriyor. Ardından su, çay yapraklarının üzerine yavaşça dökülmeli. Bu sayede yapraklar suyu eşit şekilde emerken, çayın doğal aroması ve rengi korunuyor.
Su kalitesi çayın tadını belirliyor
Rize’deki çay tutkunlarının da dikkat etmesi gereken bir diğer unsur, kullanılan suyun kalitesi. Kireçli ya da fazla mineralli su, çayın rengini matlaştırıp acı bir tat bırakabiliyor. Bu nedenle çay demlerken filtrelenmiş veya yumuşak içme suyu tercih edilmeli.
Ayrıca, her demlemede taze su kullanılmalı. Uzun süre kaynatılmış veya tekrar ısıtılmış su, içindeki oksijeni kaybederek çayın aromasını zayıflatıyor.
Demlik seçimi fark yaratıyor
Geleneksel çay ustalarına göre, cam veya porselen demlikler çayın lezzetini korumanın en doğru yolu. Metal demlikler ise yüksek ısıyı hızlı ilettiği için çay yapraklarını yakabiliyor.
Demliğin içinde kalan eski çay tortusunun da yeni demde kullanılmaması gerekiyor. Bu tortular oksitlenmiş bileşenler içerdiğinden, çayın hem kokusunu hem de rengini olumsuz etkiliyor.
Karadeniz çayının sırrı: Sabırlı demleme
Rize ve Artvinli çay üreticilerine göre, iyi bir Türk çayının sırrı sabırda yatıyor. Çayın tam lezzetine ulaşması için demliğin kısık ateşte en az 10–12 dakika bekletilmesi gerekiyor. Bu süre, çayın rengini derinleştirirken aromatik bileşenlerin dengeli biçimde ortaya çıkmasını sağlıyor.
Uzmanlar ayrıca, çayın uzun süre kaynar su üzerinde tutulmaması gerektiğini vurguluyor. Fazla sıcak, yapraklardaki tanen oranını artırarak acı bir tat bırakabiliyor.
Uzman Tavsiyesi:
“Suyu bir dakika dinlendirin, porselen demlik kullanın ve sabırlı olun. Türk çayının gerçek aromasını böyle yakalarsınız.”
